Luty 2018

 To zamierzone działanie lub zaniechanie działania jednej osoby wobec drugiej, które – wykorzystując przewagę sił – narusza prawa i dobra osobiste człowieka, powodując cierpienie i szkody, wobec których osoba ta nie jest w stanie się bronić.

• Zamierzone działanie lub zaniechanie działania: oznacza to, że osoba stosuje przemoc intencjonalnie, czyli nie przez przypadek, robi coś, co krzywdzi drugą osobę albo nie robi czegoś, do czego jest zobowiązana i w ten sposób wyrządza krzywdę (np. rodzic, który nie karmi dziecka). Najczęściej osoba, która stosuje przemoc jest przekonana, że robi to w słusznym celu, a nawet dla dobra drugiej osoby.
• Jedna osoba ma wyraźną przewagę nad drugą: oznacza to, że jest silniejsza fizycznie, psychicznie, materialnie, zawodowo, społecznie i wykorzystuje tę przewagę wywierając wpływ na osobę słabszą po to, by zmusić ją do podporządkowania się swoim oczekiwaniom, przy braku możliwości samoobrony.
• Działanie lub jego zaniechanie przez jedną osobę narusza prawa i dobra osobiste drugiej: każdy człowiek ma prawo do godności, szacunku, posiadania i wyrażania swojego zdania, prywatności, nietykalności cielesnej, bezpieczeństwa itp. – natomiast osoba, która stosuje przemoc, swoim zachowaniem łamie te prawa.
• Takie zachowanie powoduje cierpienia i szkody. Szkody te mogą być zarówno fizyczne (zranienia, siniaki, zadrapania), jak i psychiczne (traumy, lęki, niemoc, strach).

Ofiarami przemocy w rodzinie są najczęściej kobiety (58%) oraz dzieci do lat 13 (24%). Natomiast sprawcami przemocy są głównie mężczyźni (96%), będący często pod wpływem alkoholu. W rodzinie /związku z problemem przemocy występują różne rodzaje przemocy:

• PRZEMOC FIZYCZNA –  Szarpanie, kopanie, popychanie, obezwładnianie, duszenie, przytrzymywanie, szczypanie, bicie, topienie, pozostawienie w niebezpiecznym miejscu, rzucanie przedmiotami w drugą osobę, itp.
• PRZEMOC PSYCHICZNA –  Wyśmiewanie, narzucanie swojego zdania, nadmierne dotkliwe krytykowanie, wmawianie choroby psychicznej, izolowanie, kontrolowanie, ograniczanie kontaktów z innymi ludźmi, wyzywanie, używanie wulgarnych epitetów, poniżanie, zawstydzanie, stosowanie gróźb, szantażowanie, itp.
• PRZEMOC SEKSUALNA – Wymuszanie pożycia seksualnego, nieakceptowanych pieszczot i praktyk seksualnych, zmuszanie do seksu z osobami trzecimi, sadyzm w pożyciu, wyśmiewanie wyglądu, ciała i krytyka zachowań seksualnych, itp.
• PRZEMOC EKONOMICZNA –  Zabieranie pieniędzy, niełożenie na utrzymanie, uniemożliwianie podjęcia pracy zarobkowej, oszustwa rozmaite, zmuszanie do pożyczek, uniemożliwianie korzystania z pomieszczeń niezbędnych do zaspokajania potrzeb (kuchnia, łazienka), itp.

Przemoc w rodzinie/związku charakteryzuje się swoistym cyklem na który składają się następujące po sobie  fazy:

W tym okresie pojawia się coraz więcej sytuacji konfliktowych w związku/rodzinie. Sytuacja w rodzinie/związku staje się coraz bardziej napięta. Sprawca przemocy staje się coraz bardziej drażliwy, jest ciągle poirytowany, spięty, byle drobiazg jest w stanie wyprowadzić go z równowagi i stać się pretekstem do kłótni, awantury oraz do wyładowania swoich emocji na członkach rodziny.

Pozostali członkowie rodziny starają się schodzić z drogi agresora. Osoba będąca ofiarą przemocy w  rodzinie/związku stara się za wszelką cenę nie doprowadzać do sytuacji konfliktowych. Często zastanawia co jeszcze może zrobić ona i/lub dzieci aby tylko nie doszło do wybuchu agresji. Wywiązuje się wręcz perfekcyjnie ze swoich obowiązków, próbuje przewidywać i spełniać zachcianki partnera. W sytuacji się pojawiających się konfliktów stara się załagodzić sytuacje za wszelką cenę. Często przeprasza partnera za swoje „ niewłaściwe zachowanie”, uspokaja go, nie reaguje na zaczepki, milczy, czasem rozmawia aby rozładować napięcie panujące w domu. Tłumaczy przed sobą, dziećmi czy partnerem powody przez które jest taki nerwowy/zły, itp. czynnikami zewnętrznymi ( „miał zły dzień”, „pokłócił się z szefem”, itp.)

Cechą charakterystyczną tej fazy jest rosnące napięcie w rodzinie, które u osób doznających przemocy może objawiać się w postaci bólów somatycznych (ból głowy, żołądka, bezsenność, itp.). To rosnące napięcie i towarzyszący strach i lęk może sprawiać że w pewnym momencie osoby doznające przemocy same wywołują kłótnie po to by mieć to już za sobą.

Zachowanie sprawcy przemocy w tej fazie jest nieprzewidywalne. Wybuchy gniewu wywołują drobiazgi. Partner w ogóle się nie kontroluje i często wpada w szał a pojawiająca się agresja może przejawiać się biciem, kopaniem, grożeniem, itp. Osoba doznająca przemocy stara się robić wszystko aby uspokoić partnera a tym samym ochronić siebie. Jednak nic nie przynosi oczekiwanego rezultatu. Po zakończenie wybuchu przemocy, osoba doznająca przemocy często jest w szoku. Czuje wstyd i przerażenie, ale również złość i bezradność.

Kiedy sprawca wyładował już swoje emocje na ofierze i wie że przekroczył granice stara się wynagrodzić ofierze wcześniejsze przeżycia. Przeprasza za swoje zachowanie, szczerze żałuje, obiecuje że nigdy to się nie powtórzy, stara się znaleźć zewnętrzne usprawiedliwienia za swoje zachowanie. Okazuje ofierze/członkom rodziny ciepło, skruchę i miłość, dba o ich potrzeby, spędza z nimi czas. Staje się troskliwym partnerem/ojcem. Kupuje kwiaty, przynosi prezenty, zachowuje się tak jakby przemoc nigdy nie miała miejsca. Z zewnątrz wygląda to tak jakby w tej rodzinie/związku trwała sielanka czy miesiąc miodowy. Swoim zachowaniem mami ofiarę/członków rodziny. Zaczynają oni wierzyć, że ukochany partner/ojciec się zmienił i to co się stało było tylko jednorazowym aktem przemocy i nigdy więcej się nie powtórzy.  Bo przecież wszystko teraz jest takie cudowne a partner/ojciec jest miły, dobry.

Jeśli wcześniej osoba doznająca przemocy weszła na drogę prawną (złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, sprawa rozwodowa itp.), w tej fazie może się wycofać z tych działań, wierząc, że sytuacja wróciła do normy i przemoc już nie powróci.  Jest to jednak złudne myślenie bo przemoc wraca a w następnym cyklu jest jeszcze gwałtowniejsza.

Faza miodowego miesiąca może trwać od kilku do kilkunastu miesięcy, jednak mija i przemoc ponownie zatacza krąg: pojawia się znów kolejno faza narastającego napięcia, ostrej przemocy i miodowego miesiąca.

 Warto pamiętać, że to osoba, która stosuje przemoc, jest odpowiedzialna za swoje zachowanie. Nic nie usprawiedliwia stosowania przemocy! Osoba doznająca przemocy w rodzinie nie ponosi odpowiedzialności za to, że partner jest agresywny. Przemoc pod każdą postacią jest przestępstwem.

Źródło: www.niebieskalinia.pl